Εγκαταλελειμμένα μηχανοκίνητα οχήματα είναι αυτά που εγκαταλείπονται σε δρόμους όπου απαγορεύεται η στάθμευση για περισσότερο από 30 ημέρες, ή σε άλλους δημόσιους, δημοτικούς/κοινοτικούς ή λιμενικούς κοινόχρηστους ή μη χώρους και οδούς για περισσότερο από 90 ημέρες, και χωρίς την άδεια της αρμόδιας Υπηρεσίας ή Αρχής ή σε ιδιωτικούς χώρους χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση του κυρίου ή νομέα του χώρου. Επιπλέον, εγκαταλελειμμένα οχήματα θεωρούνται όσα αποτελούν γενικά κίνδυνο για το περιβάλλον, την υγεία και την ασφάλεια των κατοίκων, καθώς και για τη δημόσια ή ιδιωτική περιουσία, ιδίως όταν λόγω της κατάστασής τους δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό για τον οποίο προορίζονται.
Ο παραπάνω ορισμός, σύμφωνα με το ΠΔ 116/2004, ισχύει έως την έκδοση των κοινών αποφάσεων του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των κατά περίπτωση αρμόδιων υπουργών για τα Οχήματα στο Τέλος του Κύκλου Ζωής τους (ΟΤΚΖ), σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 72 και το άρθρο 73 του Ν. 4819/2021.
Για όλα τα οχήματα, υπεύθυνος για την καθαριότητα και την τήρηση του Κανονισμού Καθαριότητας είναι το πρόσωπο στο όνομα του οποίου εκδόθηκε η άδεια κυκλοφορίας του οχήματος ή ο νόμιμος εκπρόσωπός του. Στην περίπτωση οχημάτων του Δημοσίου, υπεύθυνος είναι ο Προϊστάμενος του Γραφείου Κίνησης ή, αν δεν υπάρχει, της αντίστοιχης υπηρεσίας.
Ο Δήμος μεριμνά για τη συλλογή των ΟΤΚΖ τηρώντας την προβλεπόμενη διαδικασία όπως περιγράφεται στο Π.Δ. 116/2004 (81 Α’), η οποία ξεκινά με τον εντοπισμό και τη σήμανση και εφόσον ο ιδιοκτήτης εγκαταλελειμμένου οχήματος δεν εντοπιστεί εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, τότε το προβλεπόμενο Πιστοποιητικό Καταστροφής του παραδίδεται στο Δήμο. Η επεξεργασία – απορρύπανση των ΟΤΚΖ γίνεται στο πλαίσιο λειτουργίας Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) σε κατάλληλα αδειοδοτημένες μονάδες (διαλυτήρια αυτοκινήτων).
Για να χαρακτηριστεί ένα όχημα ως εγκαταλειμμένο, πρέπει να πληροί τις προϋποθέσεις του Π.Δ. 116/2004 (81 Α’). Συγκεκριμένα, οχήματα των κατηγοριών Μ1 (επιβατικά) και Ν1 (εμπορευματικά μέχρι 3,5 τόνους) θεωρούνται εγκαταλειμμένα σύμφωνα με το τροποποιημένο Π.Δ. 116/2004 και τον Ν. 4685/2020 (92 Α’). Τα υπόλοιπα οχήματα εξετάζονται βάσει της Κ.Υ.Α. 1002901/67/2002 (57 Β’).
Τα εγκαταλειμμένα μηχανοκίνητα δίκυκλα απομακρύνονται από τον Δήμο και μεταφέρονται σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις για απορρύπανση και ανακύκλωση των υλικών. Για τα εγκαταλειμμένα οχήματα και μηχανήματα χωρίς πινακίδες, ισχύει η διαδικασία διαχείρισης στερεών αποβλήτων σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. 1002901/67/2002 (57 Β’). Απαγορεύεται η εγκατάλειψη οχημάτων, όπως ορίζεται στο άρθρο 27, Κεφ. Ζ.
Η εγκατάλειψη ενός οχήματος ή μηχανήματος επί του οδοστρώματος σε πάρκο, άλσος, λόφο ή σε άλλο δημόσιο ή δημοτικό χώρο αποτελεί παράβαση και επισύρει πρόστιμο ανάλογο με το είδος του οχήματος (δίκυκλα, επιβατικά αυτοκίνητα, βαρέα οχήματα άνω των 3,5 τόνων κτλ) ή μηχανήματος έργου (όγκος, βάρος, ωφέλιμο φορτίο, κτλ).
Στα εγκαταλελειμμένα οχήματα ο Δήμος επικολλά ειδικό αυτοκόλλητο σήμα. Η καταστροφή ή η αποκόλληση του σήματος αποτελεί παράβαση και επισύρει πρόστιμο. Το πρόστιμο διπλασιάζεται σε περίπτωση υποτροπής.
Οι ιδιοκτήτες οχημάτων είναι υποχρεωμένοι να απομακρύνουν τα οχήματά τους από δημόσιους χώρους όταν αυτά δεν χρησιμοποιούνται πλέον. Σε περίπτωση εγκατάλειψης, η δημοτική αρχή καταγράφει και απομακρύνει το όχημα, ενδεχομένως με ανακύκλωση ή καταστροφή του, σύμφωνα με τη νομοθεσία. Ο Κανονισμός συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Ν. 4819/2021 περί αποβλήτων και του προεδρικού διατάγματος για τη διαχείριση ΟΤΚΖ.
Εάν διαπιστωθεί παράβαση με μακροχρόνια στάθμευση, η οποία θεωρείται εγκατάλειψη σύμφωνα με το νόμο, και ο ιδιοκτήτης δεν συμμορφώνεται, το όχημα απομακρύνεται και μεταφέρεται είτε σε ανάδοχο εταιρεία του εγκεκριμένου Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (για οχήματα κατηγορίας Μ1 και Ν1) είτε στη Δ.Δ.Δ.Υ. για οχήματα άλλων κατηγοριών. Ο ιδιοκτήτης μπορεί να το παραλάβει εντός δέκα ημερών, καταβάλλοντας τη δαπάνη απομάκρυνσης και αποθήκευσης.
Όχημα παντός τύπου, το οποίο είναι σταθμευμένο επί του οδοστρώματος ή σε δημοτικό ή δημόσιο κοινόχρηστο χώρο και αποτελεί κίνδυνο για το περιβάλλον, την υγεία και την ασφάλεια των κατοίκων από τη δημιουργία ρυπογόνου εστίας επισύρει πρόστιμο. Το ίδιο ισχύει και για οχήματα που έχουν αφεθεί με τον ίδιο τρόπο και λόγω της κατάστασής τους (τρακαρισμένα, ανοιχτά, χωρίς βασικά κατασκευαστικά στοιχεία ή μόνο με το αμάξωμα) εμπεριέχουν κίνδυνο τραυματισμού των διερχομένων δημοτών. Επισημαίνεται ότι δεν εμποδίζεται η διαδικασία επιβολής προστίμου από την ύπαρξη πινακίδων κυκλοφορίας και την καταβολή των τελών κυκλοφορίας του τρέχοντος έτους.
Άρθρο 4: Προσδιορισμός και ταξινόμηση των στερεών αποβλήτων
Άρθρο 5: Χώροι παραγωγής ΑΣΑ & Υπεύθυνοι τήρησης του παρόντος Κανονισμού
Άρθρο 6.20: Διαχείριση εγκαταλειμμένων Οχημάτων Τέλους Κύκλου Ζωής (ΟΤΚΖ)
Άρθρο 6.21: Διαχείριση εγκαταλειμμένων μηχανοκίνητων δίκυκλων
Άρθρο 6.22: Λοιπά εγκαταλειμμένα οχήματα
Άρθρο 16.4: Προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων
Άρθρο 27: Υποχρεώσεις πεζών και οδηγών οχημάτων
1) 100€, 2) 250€, 3) 500-1000€, 4) 1500€ Ι Εγκατάλειψη οχήματος ή μηχανήματος επί του οδοστρώματος ή σε άλλο δημόσιο ή δημοτικό κοινόχρηστο χώρο, σε ακάλυπτη ξένη ιδιοκτησία, πάρκο, άλσος λόφο κτλ. Περιπτώσεις : 1) δίκυκλα, 2) επιβατικά αυτοκίνητα, 3) βαρέα οχήματα άνω των 3,5t ανάλογα με τον κυβισμό, 4) μηχανήματα έργου. | α/α: 41
200 € Ι Καταστροφή ή αποκόλληση του ειδικού σήματος για τα εγκαταλελειμμένα οχήματα (σε περίπτωση μη μετακίνησης του οχήματος). Το πρόστιμο διπλασιάζεται σε περίπτωση υποτροπής. | α/α: 42
500 € Ι Επιβάλλεται πρόστιμο σε όχημα παντός τύπου, το οποίο ο ιδιοκτήτης του το έχει σταθμεύσει επί του οδοστρώματος ή πάνω στο πεζοδρόμιο ή σε δημόσιους ή δημοτικούς κοινόχρηστους χώρους και αποδεδειγμένα αποτελεί κίνδυνο για το περιβάλλον, την υγεία και την ασφάλεια των κατοίκων καθώς χαρακτηρίζεται ως ρυπογόνος εστία. Το πρόστιμο διπλασιάζεται σε περίπτωση υποτροπής ή ανάλογα με την έκταση και τη σοβαρότητα της ρύπανσης. | α/α: 43